Czy fiza sprawiała Ci kiedyś trudności?
A może przed każdą lekcją trzęsiesz się ze strachu z obawy, że profesor przywita Cię kartkówką, na którą nie jesteś przygotowany? Duża część uczniów nie potrafi rozwiązywać zadań z fizyki. Przyczyną tego może być brak umiejętności w dobieraniu odpowiedniego wzoru i jego prawidłowym przekształceniu. Bywa, że nie potrafimy skorzystać z danych, które podane są w zadaniu, więc aby sprawnie rozwiązywać zadania z fizyki możesz kierować się następującymi regułami:

1. Na początek przeczytaj treść zadania i czytaj tak długo, aż zrozumiesz jego sens. Zastanów się, co należy obliczyć. To tak jakby ktoś cię o coś ważnego pytał a ty musisz odpowiedzieć.

2. Z lewej strony wypisz wartości dane (pamiętaj o przekształceniu wszystkich jednostek na podstawowe).Natomiast z prawej wypisz to, co masz obliczyć, i to, czego Ci brak do rozwiązania zadania.

3. Dobrze wykonać jest rysunek, który bardzo ułatwia rozwiązywanie zadania. (Umieść go na środku kartki).

4.Kolejny raz przeczytaj treść zadania i określ dział, z jakiego się ono wywodzi.(Kinematyka, Dynamika, Materia i Ciepło).

5. Wypisz podstawowe wzory z zakresu tego działu, wypisz także wzory pomocnicze, czyli wzory wywodzące się od podstawowych). Pamiętaj, nie obieraj jakiegoś wzoru pochopnie i nie rób z nim nic na siłę. Wypisz sobie ich kilka, popatrz czy zawarte są w nim wszystkie wartości dane.

6.Doprowadź wzór (o ile to konieczne) do takiego stanu, w którym będziesz miał wszystkie wartości dane.

7.Po podstawieniu danych dokonaj obliczeń rachunkowych i na jednostkach.

8. Podaj odpowiedź.

9. Dokonaj sprawdzenia zadania.

Fajno, ale jak to w praktyce?

 No to spróbujmy teraz wykonać zadanie według powyższych wskazówek.

ZAD1.: Samochód ruszył z miejsca i ruchem jednostajnie przyśpieszonym przebyło drogę s=200m, osiągając prędkość końcową V=10m/s.
Oblicz czas i przyspieszenie ruchu tego samochodu.

Jak zabieram się za rozwiązanie?
Ad.1.Czytam dokładnie treść zadania i zastanawiam się, o co pytają mnie w zadaniu. .
Tu chodzi to jak długo samochód jechał i jakiego miał kopa.
Ad.2. Wypisuję dane i szukane, sporządzam rysunek. Zastanawiam się przy tym: jakie to zjawisko. Tu samochód przyśpieszał

 Dane:
           s=200 m
           v=10 m/s
 Szukane:
               t=?
               a=?

Ad.4. Określamy dział, z jakiego się to zadanie wywodzi (tu kinematyka) i wypisujemy wzory.

 
 - nie skorzystamy z tego wzoru, ponieważ gdyż jest to wzór na ruch jednostajny, czyli z innego zjawiska.

 
- nie skorzystamy na razie również z tego wzoru gdyż znajdują się tam dwie wartości niewiadome.

 - pozostaje ten ostatni, z którego właśnie skorzystamy. Jest to wzór na drogę w ruchu jednostajnie przyśpieszonym. Mamy dwie wartości niewiadome jednak możemy zamiast ,,a'' podstawić (deltę opuszczamy, bo wartości początkowe przyjmujemy za zerowe).

 Wygląda to tak:

Obliczenia rachunkowe:

Mając ,,t'' mogę skorzystać ze wzoru na przyśpieszenie (,,a'').

Odp.:Przyśpieszenie wynosi 0,25 m/s*s

Tak oto powinno się rozwiązywać (proste) zadania. Może powiesz: Co ty mi tu bredzisz o zadaniach, jak ja nie potrafię przekształcać wzorów, to jest dla mnie zmorą. Spokojnie zaraz wszystko pojmiesz. Spróbujemy pomóc przez pewien układ wskazówek. Przy ich pomocy możesz przekształcać większość najprostszych wzorów. Weżmy jakiś wyimaginowany wzór.

Nasz wzór to: . Załóżmy, że musimy wyliczyć z niego np. "D". Wyliczyć - to znaczy doprowadzić wzór do takiego stanu w jakim znajduje się teraz "A" (po lewej stronie musi znajdować się samo "D", a po prawej reszta symboli). Podkreślamy symbol, który będziemy wyliczać.

1. Doprowadzamy wzór do takiego stanu aby wszystkie wartości znajdowały się w liczniku - na górze (usuwamy ułamek).W tym celu mnożymy obie strony przez "D".
2. "D"pojawia się po prawej stronie, natomiast po prawej stronie nastąpi "skrócenie się" "D" z "D" i pozostanie tylko po tej stronie.
3. Teraz należy pozbyć się elementu który przeszkadza w ustaleniu wzoru na "D". Łatwo to zrobimy przez obustronne podzielenie przez ten element ("A"). Podzielimy, bo tam występuje mnożenie. Z matamatyki wiadomo, że pozbywamy się przez działanie przeciwne
4.Po lewej stronie wzoru skróci się nam "A" z "A" a po prawej stronie "A" znajdzie się pod kreską ułamkową (bo podzieliliśmy). Widzimy że "D" znajduje się już same po lewej stronie. To wszystko. Czy takie ciężkie?


 Teraz z podobnego(!) wzoru wyliczmy "C".

1. Wykonujemy wszystko identycznie jak w wskazówkach 1. i 2. powyżej.( Te ruchy nie zmieniają się w tego kształtu wzorach.).
2. Teraz obustronnie dzielimy przez to co nam przeszkadza aby się tego pozbyć (B). Po prawej stronie "B" znajduje się nad kreską ułamkową. "B"skraca się i pozostaje samo C(kwadrat).
3. Aby pozostało nam samo "C" musimy spierwiastkować cały wzór. Dzięki temu pozostanie nam po lewej stronie samo "C", a po prawej stronie cały wzór znajdzie się pod pierwiastkiem.


 Teraz rozpracujemy trochę trudniejszy wzór:

 1. Zaznaczamy F które musimy wyliczyć. Pozbywamy się tego co nam po tej stronie przeszkadza (DE) w zwiazku z tym obustronnie odejmujemy DE.
2. Z lewej strony pojawi się DE, natomiast po prawej stronie skróci się i pozostanie nam tylko - F. Teraz aby wyliczyć "F"musimy pomnożyć obie strony ujemnie przez przeszkadzające nam już tylko "G".
3. Po prawej sronie musimy różnicę dwóch elementów wziąć w nawias aby je pomnożyć je przez - G, bo mnożymy całą stronę. Natomiast po prawej stronie - G skróci się nam i pozostanie samo F. Uffff! Wreszcie. Zobaczmy jak to wygląda na literach.


No nareszcie!

Zwróć uwagę jeszccze na takie wskazówki:

1. Przy przekształcaniu wzorów pamietajmy przede wszystkim o tym aby nie skracać wartości przez mnożenie z licznikami np.: To naprawdę częsty błąd

2. Gdy mamy wzór - to, czy wyliczamy A, czy B, czy też C, zawsze należy usunąć mianownik (C) żeby wszystkie symbole znalazły się na jednym poziomie. ( należy obustronnie pomnożyć przez C, bo C jest na dole).
Nie warto najpierw skracać licznika, bo często popełnia się błąd, że mianownik "sam" staje się licznikiem np. tak: TO JEST ŹLE!

3. Gdy po jednej stronie wzoru, gdzie jest wartość szukana, występują minusy lub plusy to nigdy nie mnożymy (i nie dzielimy) tej strony dopóki nie uprościmy jej do tego stopnia, iż nie będzie tam tych znaków.
Miejmy nazdzieję, że to trochę pomoże tym, którzy chcą to zrozumieć
W razie problemów pisz lub przyjdź do gabinetu 216 ;)